Zrozumieć ból: klucz do wyboru skutecznego leczenia w urazach stawów

, przeczytaj w 3 min.

Każdy z nas doświadczył i zapewne nieraz jeszcze doświadczy silnego, gwałtownego bólu zęba, bólu pleców czy też bólu towarzyszącego urazom kończyn. To tzw. ból ostry, który powstaje w wyniku uszkodzenia tkanek bądź reakcji zapalnej toczącej się w organizmie.

W efekcie dochodzi do pobudzenia receptorów bólowych, a następnie powstania impulsu przekazywanego do mózgu. Sygnał ten ma funkcję ostrzegającą i ochronną i wymusza na nas reakcję, której celem jest zmniejszenie uszkodzeń ciała. Na przykład przy oparzeniu ręki reakcja bólowa zmusza nas do oddalenia jej od źródła ciepła, natomiast gdy następuje skręcenie stawu lub złamanie – ogranicza aktywność w celu zmniejszenia dalszego uszkodzenia lub nasilenia niekorzystnych zmian.

Najczęstsze przyczyny powstawania bólu ostrego 

Najczęstszym rodzajem bólu ostrego jest ból receptorowy – powodowany jest on przez uszkodzenie tkanek i spełnia funkcję ochronną. Obejmuje on m. in. bóle pozabiegowe, po urazie sportowym, po oparzeniu, czy np. związane z chorobą zwyrodnieniową stawów. Najczęstszymi przyczynami powstania bólu receptorowego są: tępy uraz, skaleczenia, oparzenia, złamania, skręcenia i zwichnięcia.

Urazy narządów ruchu

Do najczęstszych przyczyn ostrego bólu w życiu codziennym zaliczamy urazy narządów ruchu, takie jak skręcenia i zwichnięcia. Obie dolegliwości powstają w efekcie nadmiernego wygięcia kończyny w stawie. Może do nich dojść zarówno podczas zwykłej codziennej aktywności, jak i podczas ćwiczeń fizycznych. W skręceniu przekroczenie naturalnych granic nie jest duże i dochodzi jedynie do uszkodzenia części stawu (więzadła, torebka) w efekcie rozciągnięcia lub naderwania tkanek miękkich (mięśnia). Z kolei w zwichnięciu siły działające na staw są dużo większe i dochodzi do utraty łączności między powierzchnią stawu a torebką. W efekcie następuje głębsze uszkodzenie stawu, a torebka stawowa ulega dużemu naciągnięciu, które skutkuje jej naderwaniem lub całkowitym zerwaniem. W obu przypadkach pierwszą i najbardziej rozpoznawalną oznaką jest gwałtowny, przenikliwy ból w uszkodzonym stawie, narastający w przypadku poruszania uszkodzoną kończyną.  

Leczenie bólu ostrego w urazach stawów

Pierwszym celem leczenia w skręceniach i zwichnięciach jest kontrolowanie bólu i obrzęku, a w następnej kolejności przywrócenie prawidłowego funkcjonowania stawu. W praktyce oznacza to wprowadzenie odpowiedniego leczenia przeciwbólowego i tymczasowe unieruchomienie stawu do czasu jego zagojenia. W celu uśmierzenia ostrego bólu w urazach kończyn najlepiej udokumentowane jest zastosowanie lodu i miejscowych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), które dodatkowo poprawiają gojenie i przyspieszają regenerację. 

Wybór konkretnego preparatu powinien uwzględniać zarówno przyczynę bólu, natężenie, okres trwania i umiejscowienie. Ważne jest więc nie tylko dobranie odpowiedniego leku, ale także jego postaci oraz optymalnej dawki. 

Nimesulid

NLPZ to zróżnicowana grupa leków, które łączy tylko mechanizm działania, dzielą zaś pozostałe właściwości, co oznacza, że poszczególne leki z tej grupy nie w każdej sytuacji mogą być stosowane wymiennie. 

Do najczęściej stosowanych przez lekarzy ortopedów leków z grupy NLPZ należy nimesulid, który jest stosowany w bólu ostrym, w tym w bólach pourazowych, zespołach bólowych narządu ruchu i zaostrzeniach dolegliwości bólowych wynikających z procesu zapalnego. W skręceniach i zwichnięciach podaje się go głównie miejscowo, np. w postaci żelu. Istotnymi cechami nimesulidu są: szybki początek działania przeciwbólowego, dobra penetracja do miejsca objętego procesem zapalnym oraz  niewielkie ryzyko interakcji z innymi lekami. Nimesulid ma liczne działania eliminujące objawy zapalenia i jest lekiem o wysokiej skuteczności w leczeniu bólu połączonego z zapaleniem.

Rehabilitacja

Uśmierzenie bólu to pierwszy etap leczenia urazów stawów, stanowiący wstęp do rehabilitacji, która ma doprowadzić do powrotu stawu do zwykłego funkcjonowania. Od samego początku leczenia zdecydowanie częściej zaleca się stosowanie funkcjonalnej rehabilitacji (np. przywracanie ruchu i ćwiczenia wzmacniające) niż unieruchomienia. Ćwiczenia wzmacniające mają na celu zwiększenie szans pacjenta na uniknięcie ponownej kontuzji. Ważne są również ćwiczenia usprawniające połączenia nerwowo-mięśniowe. Pamiętajmy, że zabezpieczenie stawu za pomocą ortezy jest bardziej skuteczne niż stosowanie elastycznych bandaży. 


Żadna z informacji przedstawionych w tym serwisie nie stanowi diagnozy ani zalecenia lekarskiego. We wszystkich sprawach zdrowotnych należy skonsultować się z lekarzem.

  1. Czym jest orteza stawu skokowego i jak ją prawidłowo założyć?

    Staw skokowy to element układu ruchu łączy kości podudzia z kośćmi stopy. Umożliwia zgięcie grzbietowe i podeszwowe oraz odwracanie i nawracanie stopy.

  2. Postępowanie w przypadku skręcenia stawu skokowego

    Skręcenie stawu skokowego, to jeden z najczęstszych urazów sportowych, przydarza się jednak nie tylko sportowcom.

  3. Dlaczego Twoja maść na stawy nie pomaga w walce z bólem?

    Skuteczność w łagodzeniu dolegliwości – tylko tyle i aż tyle oczekujemy od stosowanych środków farmakologicznych.

  4. Czy żel przeciwbólowy pomoże na skręcenie stawu?

    Skręcenie stawu może przydarzyć się każdemu z nas – wystarczy zbyt gwałtownie wykonać ruch, na który nasz staw nie został przygotowany, aby w efekcie mierzyć się z bólem, tkliwością oraz obrzękiem; słowem: skręceniem stawu.